Guder Daag Blog Leser! Well, nau sin mir im Yaahr 2020. Was bringt es, sell weess ich net. Ee paar Dinge wisse mir schunn: es waerrd en bresidential Lecktion in Amerikaa gewwe, die Olympic Schpiele waerre in Tokyo schtattfinne, un ich waerr ee Yaahr elder sei….des Yaahr waerr ich die grosse 40 sei! Was nooch kummt wisse mir net, awwer mir kenne zerick gucke un sehne was schunn gschehe iss. Alle Yaahr schreib ich en Poscht iwwer die wichdige Yaehrlichesfeschte fer yedes Yaahr. So do sin sie fer es Yaahr 2020.
600. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1420
Der Filippo Brunelleschi fangt aa mit der Uffbau en grosse Dome in Florence. Es waerrd die greeschte Dome in Eiropa wann es faddig iss.
550. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1470
Der Grieg vun de Rose iss vorbei. Es Haus vun York hot es Haus vun Lancaster geschlagge.
500. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1520
Moctezuma II, Keenich vun de Aztecs iss vun dem Hernando Cortes genumme. Der Babscht Leo X hot sei Bulle Exsurge Domine gegich der Martin Luther gschriwwe. Schpeeder im Yaahr hot der Luther en Copy vun der Bulle effentlich gebrennt. Der Ferdinand Magellan un sei Schiff hen die Pacific Ocean gereecht. Der Kinschtler Raphael iss gschtarewe.
450. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1570
Der Babscht Pius V. hot die Keenichin Elizabeth I. excommunicated. Der Ivan der Schreckliche hot die Metzel vun Novgorod aagfange. En 8.3 Aerdbewung iss in Chile gschehe.
400 Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1620
Die aerschde Schliffelmiehl in re Welt iss in Philipapolis, Turkey gsehne. Es Schiff die Mayflower hot Plymouth, England rausgange un schpeeder im Yaahr hot es in re Neie Welt aagelandt.
350. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1670
Die Hudson Bay Kumpani iss in England gegrindt un sie solle in Canada schaffe. Der Henry Morgan (Captain Morgan) hot viel Schiffe in de Carribbean aagegriffe. Er waerrd as en gut bekannte Pirate benaamt.
300. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1720
Schweden un Preussen hot die Fried vun Stockholm unnergschriwwe. Der Jonathan Swift hot sei gut bekanntes Buch, Gulliver’s Travels aagfange.
250. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1770
Elf Amerikannische Mannsleit sin vun Britische Soldaate gschosse in die Boston Massacre. Der Captain James Cook hot sei Schiff nooch Nei Zealand gesegelt. Die Marie Antoinette hot Louis XIV (zukunftiger Keenich vun Frankreich) gheiert. Der William Wordsworth, Frederick Wilhelm III, Georg Hegel, un Ludwig van Beethoven sin gebore.
200. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1820
Der George IV. iss ass Keenich vun England gegront. Die Missouri Compromise iss ass Gesetz gemacht. Die Venus di Milo iss in Griechenland gefunne. Der James Munroe iss ass Bresident neigschtimmt. Der Mormon Kaerrich Grinder, Joseph Smith, hot sei aerschde Vision ghatt. Der William Sherman un die Susan B. Anthony sin gebore. Der Daniel Boone iss gschtarewe.
150. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1870
Es Brooklyn Brick iss gebaut un der John D. Rockefeller hot Standard Oil gegrindt. Der 15. Amendment zu de Constitution (Schwarze kenne schtimme) iss gschriwwe. Die Mitsubishi Kumpani iss in Yapan gegrindt. Deutsche Bank iss in Berlin, Deitschland gegrindt. Dem Richard Wagner sei Opera “Die Walkierie” iss zum aerschde Mol gschpielt. Frankreicht saagt die Grieg gegich Pruesse aus. Rome iss gsaat ass Haaptschtaat zu dem neie Land, Italy. Der Vladimir Lenin iss gebore un der Charles Dickens un der Robert E. Lee sin gschtarewe.
100. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1920
Die League of Nations hot ihre aerschde Versammling. En Prohibition gegich Alcohol beginnt in ganz Amerikaa mit de 18. Amendment. Die Summer Olympic Schpiele sin in Belgium gschpielt. Mit re 19. Amendment, Weibsleit kenne endlich in Amerikaa schtimme. Die National Football League iss gegrindt. Der Warren G. Harding iss ass Bresident neigschtimmt. Die Mexikansiche Revolution iss zu End kumme un “Blutige Sunndaag” iss in Ireland gschehe mit viel dode Leit. Der Babscht John Paul II. un der Yul Brynner sin gebore.
50. Yaehrlichsfescht – es Yaahr 1970
Pan American Airlines hot ihre aerschde commercial 747 Flug vun Nei Yarrick Schtadt nooch London ghatt. Die Nuclear Non-Proliferation Fried iss vun 56 Lenner iwwereingeschtimmt. Der aerschde Aerd Daag iss in San Francisco gfeiert. Apollo 13 (Houston, mir hen en Druwwel) iss noch Space gefloge un dann sicherlich zerick nooch Aerd kumme. Vier Schtudents uff em Kent State University sin vun Ohio National Guardsmen gschosse. Die Beatles letschde Nummer 1 “The Long and Winding Road” iss rauskumme. Die Queen Latifa, Mariah Carey, Melania Trump, Tina Fey, un der Matt Damon sin gebore. Der Jimi Hendrix, der Charles de Gaulle, un die Janis Joplin sin gschtarewe.
liewer Freund Douglas, Gross Dank an Dich, des hoschde abbardisch gut gemacht! do Hoschde awwer viel Arwet un (Freie-) Zeit uffgewend , fer des zu studiere un uff se schreiwe! Es is immer widder schpannend, Dei PA-Dutch-Artikel se lese, mach weirer so. Mach’s Gut bis mer uns im Juli in de Palz, im „Alte Land“, gsund wiedersehen! Herbert
Ich schtimme mit Herbert zu…viel Arewet un Freie Zeit hot’s ferschur genumme, fer sell zu recherchiere un schreiwwe. Ich lese dei Poschts gern un freie ich mich allsfatt uff neie Poschts vun dir!